Eylül ayında İstanbul’da perakende fiyatlar sürat kesmedi, enflasyon beklentilerindeki büyük farklılıklar piyasadaki meçhullüğü derinleştirdi. Ekonomistlere ve gerçek bölüm temsilcilerine nazaran, Merkez Bankası’nın faiz siyasetinde yeni adımlar kaçınılmaz hale gelebilir.
İstanbul, son beş ayın en yüksek enflasyon oranlarına sahne olurken, Türkiye genelindeki enflasyon beklentileri ortasında süregelen baş karışıklığı devam ediyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) bilgilerine nazaran, Eylül 2024’te perakende fiyatlar %3,9 oranında artış kaydederken, yıllık enflasyon %59,18 düzeyine ulaştı.
Bu oran, Ağustos’taki %61,57 düzeyine kıyasla bir yavaşlama olarak görünse de sektörel fiyat farklılıkları ve beklentilerle örtüşmeyen sonuçlar, piyasadaki meçhullüğü artırıyor. Besin, giysi ve konut üzere temel harcama kalemlerindeki artışların devam etmesi, tüketici üzerindeki baskıyı sürdürüyor.
İTO’nun yayımladığı datalar, bilhassa İstanbul’daki yüksek artışların sert fiyat baskılarına işaret ettiğini gösteriyor. Bu durum, enflasyon beklentilerindeki büyük farklara ve piyasa aktörleri ortasında yaşanan baş karışıklığının daha da derinleşmesine yol açıyor.
Belirsizlik Faiz Siyasetlerini Zorlaştırıyor
Ekonomistlerin varsayımları ortasındaki fark, hükümet ve Merkez Bankası’nın enflasyonla uğraşta hangi adımları atacağı konusunda meçhullüğü artırıyor. Bu durum, faiz indirimlerinin ertelenebileceği tarafındaki görüşleri güçlendiriyor.
İstanbul’da Aylık Enflasyon Beş Ayın Zirvesinde
İstanbul Ticaret Odası’nın açıkladığı datalara nazaran, Eylül ayında perakende fiyatlar %3,9 artış gösterdi. Yıllık bazda ise enflasyon %59,18 düzeyinde gerçekleşti. Ağustos ayında bu oran %61,57 olarak kaydedilmişti. Tıpkı periyotta Toptan Eşya Fiyatları Endeksi ise aylık %4,67, yıllık %47,89 arttı. Bilhassa kültür, eğitim ve cümbüş harcamalarında %13,24’lük artış dikkat çekerken, giysi harcamaları %6,67, konut harcamaları %4,18, mesken eşyası harcamaları %3,62 ve besin harcamaları %2,63 oranında yükseldi.
Enflasyon Beklentileri Ne İstikamette?
AA Finans’ın yaptığı enflasyon beklenti anketine nazaran, ekonomistlerin Eylül ayı enflasyon iddiaları %1,50 ile %2,50 ortasında değişiyor. Beklentilerin ortalamasına nazaran, yıllık enflasyonun %48,11’e gerilemesi öngörülüyor. Ağustos ayında yıllık enflasyon %51,97 düzeyindeydi. Ayrıyeten, ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi %43,23 olarak belirlendi.
OVP’de Yıl Sonu Enflasyon Beklentisi Yükseltildi
Eylül ayı başında açıklanan Orta Vadeli Program’da (OVP) 2024 yılı için yıllık enflasyon amacı %41,5 olarak revize edildi. Evvelki OVP’de bu oran %33 düzeyindeydi. 2025 yılı için belirlenen enflasyon gayesi ise %15,2’den %17,5’e çıkarılırken, 2026 yılı için amaç %8,5’ten %9,7’ye yükseltildi.
Piyasadaki bu belirsizlik, hükümetin ve Merkez Bankası’nın enflasyonla çabada atacağı adımları yakından takip edenler için kıymetli sinyaller veriyor.