Mehmet Büyükekşi, kamuoyunda sıkça tartışılan VAR odası uygulamalarıyla ilgili yeni bir uygulamaya geçileceğini söyledi. Büyükekşi, “Var odamızı maç günleri dışında başta kulüp liderlerimiz, teknik yöneticiler ve spor müelliflerine açmayı düşünüyoruz. Onlara demo yaparak, ‘Bahsedildiği üzere çizgiyle oynanabilir mi oynanamaz mı?’ kendi gözleriyle görmelerini sağlayacağız” dedi.
Türkiye’nin çok değerli kurumlarında yöneticilik yaptınız, artık de TFF’nin başındasınız. Hangisini yönetmek daha güç?
TFF Lideri Mehmet Büyükekşi, Hürriyet Gazetesi’nin sorularını yanıtladı. 7 yıl Türkiye İhracatçılar Meclisi’nde lider vekilliği, 10 yıl da başkanlık yaptım. Türkiye’nin ihracatını 32 milyar dolardan aldık ve 170 milyar dolarda iken başkanlığı bıraktım. Ayrıyeten 15 yıl Türk Hava Yolları’nda, 17 yıl Türk Eximbank’ta misyon yaptım. Bunları direktörün farklı zorlukları vardı. TFF’yi direktörün başka zorluğu var. Zira bir tarafta herkes birebir hedef için gayret gösteriyor. Ancak futbolda farklı farklı kulüpler var. Bu kulüplerin hepsi de şampiyon olmak istiyor. Kolay işi herkes yapabilir. Kıymetli olan güç işi başarabilmek. Ben de birinci günden beri şunun altını çiziyorum; biz TFF olarak futbolun bir tarafıysak, öbür tarafı da kulüpler, medya, hakemler, taraftarlar… Birlikte hareket etmemiz gerekiyor, birlikte çalışmamız gerekiyor. İnşallah biz de birlikte başaracağız.
‘Fenerbahçe 5 yıldızlı formayla çıkarsa talimatlar uygulanır’
Fenerbahçe topluluğu 28 şampiyonluğa kilitlenmiş durumda. ‘Bu bahis önceliğimiz değil’ dediniz fakat gelecek dönem Fenerbahçe 5 yıldızlı formayla alana çıkarsa tutumunuz ne olur?
Sizin de söylemiş olduğunuz üzere, bu bahis önceliğimiz değil. TFF olarak birçok mevzuda yenilikler yapıyoruz. Bu yeniliklerin de Üstün Lig’in başlama tarihi olan 5 Ağustos’a yetişmesi için gece gündüz çalışıyoruz. Federasyondan bazen gece saat 00.00’da, bazen 01.00’de çıkıyorum. Türk futbolunun gelişimi ismine radikal kararlar alıyoruz. Bizim gayemiz Türk futbolunu hak ettiği yere getirebilmek. Şayet Fenerbahçe 5 yıldızlı forma ile alana çıkarsa, burada benim rastgele bir şahsi bir halim olamaz. TFF’nin talimat ve yönetmelikleri neyi gerektiriyorsa onu yaparız.
‘2010-2011 dönemi Harika Kupası şimdinin konusu değil’
2010-11 döneminin Harika Kupa maçı konusu var. Neden oynanmıyor? Siz oynatacak mısınız? Cevabınız evet ise ne vakit, hayır ise neden?
Bir evvelki soruda da belirttiğim üzere şu anda bu bahiste rastgele bir fikrim yok. Bilgi sahibi olmadığım mevzularda fikir söyleyemem. Biz evvel burada belirttiğiniz mevzularla değil, tüm futbol ailesinin federasyonuyuz. Bu kadar büyük topluluğun binlerce konusu var. Hakeminden gözlemcisine, futbolcusundan hocasına ve taraftarına milyonlardan bahsediyoruz. O yüzden bu hususlarda gayemiz polemik yaratmak değil. Bu şu anda acil bir bahis değil. Vakti gelince onun da kararını alırız.
‘Futbolun kirliliği ile ilgili bir olaya şahit olmadım’
Hep ‘Türkiye’de futbol kirli’ diye yorum yapılır, kulaklara fısıldanır. Türkiye’de futbol kirli miydi? Yoksa hâlâ kirli mi?
2 yıl Gaziantep FK Başkanlığı yaptım, artık Futbol Federasyonu Başkanı’yım. Ben rastgele bir formda futbolun kirliliği ile ilgili bir olaya şahit olmadım. Aslında mevzu kirli olup olmaması değil. Kulüplerimizin, liderlerimizin, teknik yöneticilerimizin yaptığı kimi konuşmalar olumsuz algılara sebep oluyor. Benim de o yüzden yapmaya çalışacağım işlerin başında Fair Play geliyor. Biz futbolun tüm paydaşları olarak ne kadar birbirimize hürmet, sevgi gösterirsek, futbolun marka pahası o kadar artar. Onun için bu kirli tabirini gündeme getirmenin hakikat olmadığını düşünüyorum.
Tüm konseylerde insan insiyatifinin en aza indirildiği bir sisteme geçeceğiz
· Kulüpler daima TFF ve heyetlerinin onların önünü kestiğine inanıyor. Açıkçası konseylere güvenmiyorlar. Nasıl aşılacak bu sorun?
Bu mevzuda kıymetli kararlar aldık. Hakemlikte, temsilcilikte, gözlemcilikte bir nevi yapay zeka diyebileceğimiz bilgisayarla atama sistemine geçiyoruz. Hakem ve gözlemcilerimizi psikoteknik değerlendirmelere tabi tutacak olmamız, saha hakemi ile VAR’ın ayrılması ve maçlardaki gözlemci sayısının 2’ye çıkması en esaslı değişiklikler. Temsilciler de emsal psikoteknik testlerden geçecek. Böylelikle tüm şuraların hiçbir formda ön yargılı olamayacağı ve insan inisiyatifinin en aza indirildiği bir sisteme geçeceğiz.
‘Ali Koç yaptığımız çalışmalardan memnun’
Fenerbahçe Lideri Ali Koç, sizin TFF’de başkanlığınıza karşı çıkan bir isimdi. Lider seçildikten sonra birkaç sefer bir ortaya geldiniz. Münasebetleriniz limoni mi?
Ben TFF Lideri olduktan sonra, Ali Koç da Kulüp Birliği Vakfı Lideri oldu. Ali Koç Beyefendi, Kulüpler Birliği Vakfı’ndaki liderlerle birlikte bize iyi olsun ziyaretinde bulundu. Daha sonra da bir iki ortamda daha bir arada olduk. Ve yaptığımız çalışmalardan son derece mutlu. Gelecek ismine da ümitli olduğunu belirtti, bu basına da yansıdı. Münasebetimiz hürmet, sevgi içerisinde ve düzeyli bir biçimde devam ediyor. Ortak maksadımız Türk futbolunun marka pahasını artırabilmek için en üst düzeyde iş birliği yapmak. Bu hususta çalışmalarımıza önümüzdeki günlerde de kararlı bir halde devam edeceğiz.
‘VAR odamızı liderlere ve teknik adamlara açacağız’
Yabancı hakeme bakış açınızı ayrıntılı anlatabilir misiniz?
Erasmus çeşidi, UEFA üyesi ülkelerle hakem değişimi planlıyoruz. Seçkin hakemlerimizin öbür bir ülkede, karşılıklılık prensibiyle, onların hakemlerinin de bizde maç yönetmesi konusunda kararımızı aldık. Burada husus, yabancı hakem getirmek değil tam aykırısı, yabancı hakem buraya gelirken bizim hakemimizi de yurt dışına göndermek. Hakemlerimizin gelişimine bunun çok büyük katkısı olacağını düşünüyoruz. Ayrıyeten da, hakemlerimizin gelişimini artırabilmek için İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Davranış Bilimleri Kürsüsü ile anlaşarak, daha evvel de benim THY deneyimimde yararını gördüğüm sistemi TFF’ye uyarlayıp hakem ve gözlemcilerin performanslarını artıracağız.
VAR incelemesi sonuçları için bilhassa toplumsal medyada ‘çizgiyle istedikleri üzere oynuyorlar’ dedikoduları var. Buna yönelik bir uygulamanız olacak mı?
Ben her platformda şeffaflıktan bahsediyorum, VAR odamızı maç günleri dışında başta kulüp liderlerimiz, teknik yöneticiler, spor muharrirleri üzere şahıslara açmayı düşünüyoruz. Ve onlara demo yapıp, ‘Bahsedildiği üzere çizgiyle oynanabilir mi oynanamaz mı?’ kendi gözleriyle görmelerini sağlayıp şeffaf bir biçimde onlara ispat edeceğiz. Aldığımız kararlardan bir tanesi de bayramdan sonra hakem performanslarının geneliyle ilgili. Bize David Elleray’nin tavsiye ettiği, bir Üniversite ile protokol imzalayıp hakem performanslarını grafikler halinde açıklamayı planlıyoruz.
‘Bizim asıl işimiz Türk futbolunun geleceğini şekillendirmek’
Sürekli değişen yabancı kuralında 5 yahut 10 yılı kapsayan bir plan yahut yol haritanız olacak mı? Her yıl değişmesine alıştık çünkü!
Biz yabancı kuralıyla ilgili bir değişim yapmadık; daha evvel açıklanmış olan kuralın bir yıl uygulanmaması kararını aldık. Bunun yanında, kısa, orta ve uzun vadede gayeler belirleyip, bununla ilgili bir çalışma yapmayı planlıyoruz. Ben TİM Lideri iken, Harvard Üniversitesi ile anlaşarak, Türkiye’nin ‘2023, 500 milyar Dolar İhracat Stratejisi’ni hazırladım. Bu çalışma 1.5 yılda bitti. Her kesim için farklı başka amaçlar belirlendi. Bu maksatlara ulaşmak için de yol haritası çizildi. O yüzden bizim yapmamız gereken şey de yalnızca yabancı kuralı değil Türk futbolunun geleceğini şekillendirecek, 5 ve 10 yıllık maksatlar koyarak; TFF, Bakanlıklar, kulüpleri, amatörler, altyapı, hakemlik müessesi, hepsinin tek tek tartışılacağı ve tüm paydaşların katılacağı onlarca toplantı yapıp, yol haritasını belirlemek.
‘Hakemlerimize güveniyorum’
Hakemlerden mal beyanı talep edeceksiniz. Bu uygulama hakemlere karşı bir güvensizlik diye yorumlanabilir mi?
Hayır, o denli yorumlanamaz. Bütün kamu kurumlarında çalışanlar yahut vakıf, sivil toplum örgütlerinde vazife alanlar, tertipli formda mal beyanı verirler. Ben de Eximbank’ta, TİM’de misyon aldığım müddetlerde, tertipli olarak mal beyanı verdim. Bundan ötürü da bu bana karşı bir güvensizlik diye düşünmedim. Bu bir kural ve bir kural herkes için geçerlidir. Burada tam aksisi, gayemiz hakemlerimizi müdafaaya almak. Ben zati hakemlerimize güveniyorum.
Sizden evvelki TFF idaresi 13 hakem ile ilgili bir karar almıştı. Sizin o karara bakışınız nedir? O hakemler sizin devriniz de vazife yapacak mı?
Geçmiş Merkez Hakem Şurası bir karar vererek uygulamaya koymuş. Sonrasında Tahkim Heyeti müracaatları kıymetlendirerek karara bağlamış. Tahkim Kurulu’nun sonuçlandırdığı bir bahis bizim için kapanmıştır. Yeni Merkez Hakem Konseyimiz çizdiğimiz vizyon çerçevesinde hakemlerimizi değerlendirecektir. Adaylık sürecimin başından beri söylediğim üzere biz hakem atamalarında bilgisayar dayanaklı sistemler kullanarak insanların inisiyatifini azaltacağız ve süreci hem MHK, hem hakemlerimiz, hem kulüplerimiz hem de tüm kamuoyu için şeffaf hale getireceğiz.
‘Şu anda yalnızca Türk Ulusal Grubu’nu tutuyorum’
Hangi ekibi tutuyorsunuz? Tutuyorsanız, kulüp üyeliğiniz var mı?
Ben daha evvel Galatasaray taraftarıydım, üyeliğim de var. Lakin son iki yıl Gaziantep Futbol Kulübü’nün başkanlığını yaptım, oraya üye oldum. Gaziantep’in başarısı için bütün emeğimi ve birikimimi kullandım. Aslında bunu şunun için söylüyorum; siz hangi kurumun başındaysanız, o kurumun gelişmesi için varınızı yoğunuzu ortaya koyarsınız. Ben de Gaziantep’in Galatasaray’ı yendiği maçta büyük zevk aldım. Artık de TFF’nin başındayım. Şu andaki tuttuğum kadro Türk Ulusal Kadrosu. Bundan sonra da Ulusal Kadro için varımı yoğumu ortaya koyacağım.
Mehmet Büyükekşiye nazaran gelmiş geçmiş en güzel 11
· Şenol Güneş · Recep Çetin · Diego Lugano · Bülent Korkmaz · İbrahim Üzülmez · Okan Buruk · Emre Belözoğlu · Oğuz Çetin · İbrahima Yattara · Sergen Yalçın · Gheorghe Hagi