Bültende, “Türk Ordusu Zap’tan Çekiliyor”, “Doğal gaza Yüzde 84 Artırım Yapıldı”, “789 bin 774 Çocuğun Okul Kaydı Yok”, “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Bilgilerinin Güvenilirliğine yönelik iddialar”, “Yıllardır Birebir Gazı Birebir Petrolü Buluyoruz”, “Enflasyon Bilgileri Gerçeğin Altında Açıklanıyor”, “Köprü ve Otoyollara Yüzde 123 Zam”, “Aizanoi Antik Kenti’nde Bulunan Tarihi Yapıta Ait İddialar”, “Sapık Göçmen Hür Bırakıldı” ve “Market Poşetlerine Artırım Yapıldı” tezlerini içeren çeşitli başlıklardaki haberlere yer verildi.
Bültende, birtakım basın yayın organlarında yer alan ve toplumsal medyada paylaşılan, “Yıllardır birebir gazı tıpkı petrolü buluyoruz” başlıklı haberlerin de dezenformasyon içerdiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 26 Aralık 2022’de muştusunu verdiği 58 milyar metreküplük doğalgaz keşfinin, Karadeniz’deki Sakarya gaz alanında Çaycuma-1 kuyusunda bulunduğu hatırlatılan bültende, şunlar kaydedildi:
“Erdoğan’ın daha evvel müjde olarak açıkladığı doğal gaz keşifleri, Karadeniz’deki Sakarya Gaz alanında bulunan Tuna-1 Kuyusu ve Amasra-1 kuyusundaki keşiflerle ilgilidir. Birinci olarak Ağustos 2020’de Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküplük doğal gaz keşfi açıklanmıştır. Ekim 2020’de bu kuyudaki doğal gaz keşfinin 320’den 405 milyar metreküpe yükseldiği duyurulmuştur. Haziran 2021’de Amasra-1 kuyusunda, 135 milyar metreküplük yeni bir keşfin muştusu verilmiştir. Son olarak 26 Aralık 2022’de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı’nda Çaycuma-1 kuyusunda 58 milyar metreküplük yeni keşfin muştusunu kamuoyuyla paylaşmıştır. Ayrıyeten Gabar’daki Şehit Esma Çevik kuyusunda keşfedilen toplam 150 milyon varil rezervli petrolün keşfini de Cumhurbaşkanı Erdoğan duyurmuştur. Türkiye’nin keşfettiği toplam 710 milyar metreküp doğal gazın bugünkü piyasa kıymeti, yaklaşık 1 trilyon dolar civarındadır.”
Keşfedilen doğal gaz rezervinin “seçimden sonra kullanılacağı” iddiasının da gerçeği yansıtmadığı vurgulanan bültende, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in, “Sakarya Gaz Alanındaki çalışmaların büyük bir süratle sürdüğünü ve mart ayında yerli gazın şebekeye verilmesinin planlandığını” açıkladığı anımsatıldı.
“ÖRGÜTE KRİTİK DARBELER VURULDU”
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Pençe-Kilit Operasyon bölgesinde yer alan Zap’ta terörle uğraş faaliyetlerinin kararlılıkla devam ettiği vurgulanan bültende, TSK’nın Irak’ın kuzeyinde terör örgütü PKK’ya karşı uğraşının, Irak ile işbirliği içerisinde sürdürüldüğü kaydedildi.
Bu operasyonlar kapsamında, Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde 506 teröristin etkisiz hale getirildiği, 2 bine yakın mayın/el imali patlayıcı, 600’e yakın mağara, sığınak ve tünelin imha edildiği aktarılan bültende, 2022’de Kandil, Asos, Sincar ve Mahmur dahil olmak üzere 200 kilometre derinliğe kadar her türlü arazi ve hava koşullarında operasyonlar icra edilerek örgüte kritik darbeler vurulduğunun altı çizildi.
Bültende, birtakım basın yayın organlarında yer alan “Doğal gaza yüzde 84 artırım yapıldı” savının gerçek dışı olduğu söz edildi.
İddiaya bahis artışın doğal gaza değil, hizmet bedeline yönelik olduğuna dikkat çekilen bültende, “Doğal gaz hizmet bedeli, doğal gaz dağıtım şirketlerinin sayaç değiştirme, yeni abonelik, garanti bedeli üzere vatandaşa verdikleri hizmetler karşılığında tahsis ettikleri fiyattır. Doğal gazın metreküp fiyatında rastgele bir artırım yapılmamıştır.” tabirlerine yer verildi.
Bültende, kimi basın yayın organlarında yer alan, “789 bin 774 çocuğun okul kaydı yok” savının resmi bilgilere nazaran hakikat olmadığı belirtildi.
“OKULLAŞMA ORANI YÜZDE 99,63”
Türkiye’de ilkokul çağındaki çocuk nüfusunun 5 milyon 219 bin 459 olduğu aktarılan bültende, şu bilgilere yer verildi:
“Şu anda ilkokulda kayıtlı öğrenci sayısı 5 milyon 200 bin 144’tür. Okullaşma oranı yüzde 99,63’tür. Ortaokul çağındaki çocuk nüfusu 5 milyon 60 bin 300’dür. Bunların 5 milyon 31 bin 879’u eğitim sisteminin içerisindedir. Şu anda 28 bin 421 öğrencinin kaydı yoktur, okullaşma oranı yüzde 99,44’tür. Lise çağındaki genç nüfusu 5 milyon 84 bin 264’tür. 4 milyon 843 bin 596’sı okula kayıtlıdır, 240 bin 668’i ise kayıt dışıdır. Lise çağı için okullaşma oranı yüzde 95,06’dır. Hasebiyle ilkokul, ortaokul ve lisede kaydı olmayanların toplam sayısı 280 bin 743’tür. Lise çağındaki genç nüfustan kaydı bulunmayanların oranı, toplam sayının yüzde 85,7’sini oluşturmaktadır.”
Elektrik Tüketim Endeksi’nin aylık değişim oranı düşerken Sanayi Üretim Endeksi’nin aylık değişim oranının yükseliyor olmasının, kimi basın yayın organlarınca manipüle edildiğine dikkat çekilen bültende, yanlış açıklamalarla, TÜİK bilgilerinin güvenilirliğine yönelik argümanların “manipülasyon” içerdiği vurgulandı.
Sanayi Üretim Endeksi’nin, TÜİK tarafından bölümde değerli büyüklüğe sahip yaklaşık 6 bin 500 iş yerinin anket bilgileri ve sanayi bölümünde faaliyet gösteren, fakat anket kapsamında olmayan firmaların idari kayıt bilgileri birlikte kullanılarak hesaplandığı aktarılan bültende, bu istikametiyle Sanayi Üretim Endeksi’nin hesaplanmasında rastgele bir kapsam sorunu bulunmadığı, bilgilerin, sanayi kesimindeki gelişmeleri net bir biçimde gösterdiği kaydedildi.
Enerjinin, sanayi üretiminin en kıymetli girdilerinden olduğu, üretim anında dallarda farklı oranlarda kullanıldığı belirtilen bültende, enerjiyi ağır kullanan dalların “düşük teknoloji, orta-düşük teknoloji”, ağır kullanmayanların ise “orta-yüksek teknoloji ve yüksek teknoloji” olarak sınıflandırıldığı tabir edildi.
Sanayi Üretim Endeksi’nin Ekim 2022’de yıllık bazda değişimlerine bakıldığında, orta-düşük teknoloji eserlerin imalatının yüzde 2,1, düşük teknoloji eserlerin imalatının ise yüzde 0,7 azaldığının görüldüğüne dikkat çekilen bültende, şu sözlere yer verildi:
“Diğer yandan Ekim 2022’de yıllık bazda yüksek teknoloji eserlerin imalatında yüzde 36,7, orta-yüksek teknoloji eserlerin imalatında yüzde 14,3 artış yaşandığı görülmektedir. Sanayi üretimi, Ekim 2022’de aylık yüzde 2,4, yıllık bazda ise yüzde 2,5 artış kaydetmiştir. İstatistikler incelendiğinde, Ekim 2022’de sanayi üretimi ve güç tüketimi ortasında uyumsuzluğun nedeni yanlış hesaplama değil, Türkiye’nin üretimindeki katma kıymet ve nitelikli büyüme odaklı faaliyetlerdir.”
Bültende “Enflasyon bilgileri gerçeğin altında açıklanıyor” savının da gerçeği yansıtmadığı kaydedildi.
“İSTATİSTİKLER TARAFSIZLIK VE DOĞRULUK UNSURLARINA BAĞLI”
TÜİK tarafından üretilen istatistiklerin, mesleksel bağımsızlık, şeffaflık, tarafsızlık ve doğruluk unsurlarına bağlı olarak, Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) ve ilgili başka milletlerarası kuruluşlar tarafından belirlenen yol, tarif ve kavramlar kullanılarak hesaplandığı belirtilen bültende, Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE), hayat maliyetini değil, sabit bir mal ve hizmet sepetinin vakit içindeki değişimini söz ettiğine dikkat çekildi ve şunlar kaydedildi:
“Hissedilen enflasyon ise Tüketici Eğilim Anketleri yolu ile tüm dünyada çok sayıda tüketiciye tıpkı sorular sorularak ölçülmektedir. Hissedilen enflasyon, şahıstan bireye gelir ve tüketim alışkanlıklarına nazaran değişmektedir. İstatistiksel bilgilere bakıldığında hissedilen ve açıklanan enflasyon ortasında farklılık olması, bugüne has bir durum değildir. Avrupa Merkez Bankası tarafından 2005-2015 devri için yapılan bir çalışmada, hissedilen enflasyonun açıklanan enflasyondan yaklaşık 5 kat fazla olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’de tıpkı periyot için yapılan çalışmalarda, vatandaşın hissettiği enflasyonun, açıklanan enflasyonun 2 katı olduğu belirlenmiştir.”
Bültende, birtakım basın yayın organlarında yer alan, “Yeni yıl prestiji ile köprü ve otoyollara yüzde 123 artırım geldi” argümanının da hakikat olmadığı aktarıldı.
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yap-işlet-devret formülüyle işletilen köprü ve otoyol geçiş fiyatlarına 2023’te rastgele bir artırım yapılmadığı belirtilen bültende, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğünce yapılan açıklamalarda, argümanların temelsiz olduğunun duyurulduğu hatırlatıldı.
Bültende, Aizanoi Antik Kenti ile alakalı toplumsal medyada paylaşılan bir tarihi eser fotoğrafı ile “Betoncu bunu eziyor. Rantçı her türlü ahlaki, insani kıymeti ayakaltına alıyor” savının manipülasyon olduğu kaydedildi.
Heykelin bulunma anına ilişkin fotoğrafın, inşaat gibisi bir faaliyetle ilgisinin bulunmadığı belirtilen bültende, “Fotoğraftaki heykel, Dumlupınar Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökhan Coşkun başkanlığında, 18 Ağustos 2022 tarihinden bu yana yürütülen Kütahya Çavdarhisar ilçesi sonları içerisinde yer alan Aizanoi Antik Kenti kazılarında bulunmuştur.” bilgisine yer verildi.
Bültende, 9 Kasım 2022 tarihinde Penkalas Çayı’nda yürütülen hafriyat çalışmalarında, ırmak üzerindeki “3 numaralı köprü” olarak isimlendirilen Roma devri köprüsünün enkazından, Roma İmparatorluk devrine ilişkin erkek heykeli ortaya çıkarıldığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“İki modül olarak bulunan heykelin başı gövdeden başka olup başı çabucak gövdenin yanında bulunmuştur. Khiton üzerine himation giysili, bir düstur üzerinde ayakta duran heykelin, Aizanoi kentinin soylularından biri ya da bir din adamı olduğu düşünülmektedir. Kuralın sağ kısmı ve heykelin sağ ayak bileği kırık ve eksiktir. Kuralın kırılma merkezinde muhtemelen tamirat için oluşturulan kenet deliği yer almaktadır.”
“SINIR DIŞI SÜREÇLERİ SÜRÜYOR”
Bültende, Bangladeş asıllı sistemsiz bir göçmenle ilgili kimi toplumsal medya hesaplarından paylaşılan, “Sapık göçmen hastanedeki tedavisinin akabinde salıverildi” tezinin, toplumdaki huzur ortamını bozmak gayesiyle yapılmış dezenformasyon olduğunun tespit edildiği bildirildi.
Kayseri Valiliği Vilayet Göç Yönetimi Geri Gönderme Merkezinde idari nezaret altında bulunan Bangladeşli yabancının, 2 Aralık 2022’de rahatsızlanması üzerine merkezde misyonlu hekim denetiminin akabinde hastaneye sevk edildiği aktarılan bültende, birebir gün acil servisten giriş yapılarak tedavi altına alınan şahsın, 29 Aralık 2022’de taburcu edilip, tekrar Geri Gönderme Merkezine alındığı, hala idari nezaret altında olan yabancının hudut dışı süreçlerinin sürdüğü söz edildi.
“POŞETLER 25 KURUŞ”
Bazı basın yayın organında yer alan, “Market poşetlerine artırım yapıldı. Market poşetleri, vatandaşa 38,5 kuruştan satılacak” argümanının da gerçek olmadığı belirtilen bültende, vatandaşların poşetleri 25 kuruştan almaya devam edeceği kaydedildi.
Marketlerin devlete ödediği ve her yıl yine kıymetlendirme oranına nazaran belirlenen geri kazanım iştirak hissesine, Cumhurbaşkanı kararıyla indirim uygulandığı hatırlatılan bültende, yüzde 122,93 oranında artması planlanan ve 55 kuruş olması gereken geri kazanım iştirak hissesinin, 38,5 kuruş olarak belirlendiğine dikkat çekildi.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı sonrası marketlerin piyasaya süreceği her poşet karşılığında devlete ödeyeceği meblağın 38,5 kuruş olacağı belirtilen bültende, bu artışın vatandaşlara yansımayacağı, poşete ödenecek ölçünün 25 kuruş olarak devam edeceği kaydedildi.